یکی از پروفیل‌های پراستفاده در ساختمان‌سازی و صنعت، ناودانی می‌باشد که به خاطر شکل ظاهری خود در بازار بسیار شناخته‌شده است و مورد استفاده مهندسان عمران قرار می‌گیرد. ناودانی از یک قسمت افقی به‌نام جان و دو قسمت عمودی به‌نام بال (شبیه به حرف لاتین U) تشکیل شده است و در دسته پروفیل‌های باز قرار می‌گیرد. در این مقاله قصد داریم علاوه بر پاسخ به سوال ناودانی چیست به صورت ساده و مختصر با مواردی مانند ویژگی‌های ناودانی، انواع ناودانی، روش تولید و کاربرد‌های آن آشنا شویم. با ما همراه باشید.
فهرست این مطلب
تاریخچه ناودانی
از اوایل قرن بیستم، استفاده از فولاد و مقاطع فولادی مانند ناودانی در ساختمان‌سازی آغاز شد. در زمان جنگ جهانی دوم، ناودانی یکی از محصولات شناخته شده در صنعت ساختمان سازی به حساب می‌آمد. پس از جنگ جهانی دوم، کارخانجات تولید محصولات فولادی بسیار گسترش یافتند و تعداد آن‌ها چندین برابر شد، همچنین با افزایش کاربرد ساز‌ه‌های فلزی در ساختمان، تولید ناودانی شتاب زیادی پیدا کرد و تقاضا برای آن افزایش یافت.
انواع ناودانی
ناودانی‌ها را معمولا بر اساس فاکتور‌های مختلفی مانند شکل ظاهری، روش تولید، جنس و وزن تقسیم‌بندی می‌کنند. در ادامه به بررسی این تقسیم بندی‌ها پرداخته و توضیحاتی درباره هر کدام خواهیم داد.
۱- انواع ناودانی بر اساس شکل ظاهری
ناودانی‌ها را بر اساس شکل ظاهری به دو دسته ناودانی ساده و ناودانی مشبک تقسیم می‌کنند.
ناودانی ساده چیست؟
ناودانی ساده در سایز‌های 8 الی 16 و در ارتفاع‌های 30 الی 400 میلی‌متر تولید می‌شود. این نوع ناودانی معمولا در ساخت پل‌های باربر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ناودانی مشبک چیست؟
این ناودانی از ورق‌های گالوانیزه تولید می‌شود و روی آن سوراخ‌‌هایی برای بستن پیچ و مهره تعبیه شده است.
از ناودانی مشبک در ساخت قفسه‌های محکم فلزی استفاده می‌شود.
۲- انواع ناودانی بر اساس وزن
ناودانی‌ها براساس وزن نیز به دو دسته ناودانی سبک و ناودانی سنگین تقسیم می‌شوند و در آیتم‌هایی مانند ابعاد، وزن، الگوی اشتال و حتی کاربرد و قیمت نیز با هم تفاوت دارند.
برای مشاهده جدول وزن ناودانی، اینجا کلیک کنید.
ناودانی سبک به ناودانی گفته می‌شود که وزن آن از وزن تعریف شده در جدول اشتال کمتر است، یعنی ابعاد و وزن این محصول، با اندازه‌های مشخص شده در جدول مهندسی محاسباتی مطابقت ندارد.
ناودانی سنگین نیز برعکس ناودانی سبک بوده و وزن و ابعاد آن کاملا مطابق با جدول استاندارد اشتال می‌باشد و مطابق با اندازه‌های موجود در جدول مهندسی محاسباتی تولید می‌شود.
نوع دیگری از استاندارد برای ناودانی وجود دارد که به آن ناودانی UNP یا ناودانی اروپایی نیز گفته می‌شود. این ناودانی به دلیل ضخامت بالای خود، نسبت به سایر ناودانی‌های موجود در بازار بسیار سنگین‌تر بوده و در پروژه‌های صنعتی و بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در قسمت زیر جدول وزنی ناودانی آورده شده است.
۳- انواع ناودانی بر اساس روش تولید
ناودانی‌ها بر اساس روش تولید به دو قسمت تقسیم می‌شوند:
ناودانی فابریک چیست؟
در این روش، محصول مورد نظر در همان مرحله اولیه تولید به صورت ناودانی خارج می‌شود و به دو دسته ناودانی سرد و ناودانی گرد تقسیم می‌شود.
ناودانی پرسی چیست؟
در روش ناودانی پرسی، محصول مورد نظر از خم‌کاری و پرس کردن ورق با جنس‌های مختلف تولید می‌شود و بنا بر جنس ورق کاربرد های متفاوتی دارد.
استانداردهای رایج ناودانی چیست؟
ناودانی‌های از لحاظ کاربرد به دو شکل U و C تقسیم می‌شوند. معمولاً برای ساخت ناودانی از استانداردهای UPE و UPN استفاده می‌شود که تفاوت آن‌ها در بال‌های این مقطع فولادی است.
در استاندارد UPE بال‌های مقطع مورد نظر به صورت موازی بوده و برای ناودانی C تعیین شده است، ولی استاندارد UPN برای ناودانی U در نظر گرفته شده و بال‌های مقطع به صورت مخروطی می‌باشد. از این دو استاندارد فقط در ایران استفاده می‌شود و سایر کشور‌ها از استانداردهای متفاوتی استفاده می‌کنند.
مزایای ناودانی چیست؟
از ویژگی‌ها و مزایای ناودانی می‌توان به مواردی مانند:
- مقاومت بالا در برابر تنش‌های بزرگ
- سرعت بالای نصب و اتصالات متنوع در ساختمان‌ها
- اشغال فضای کم
- داشتن مقاومت بالا در خرپا‌ها و دهانه‌ها
- سبک بودن وزن اسکلت فلزی
- تحمل پذیری مناسب در برابر ضربه
- کارکرد طولانی و کم بودن دورریز کار
اشاره کرد که باعث استفاده زیاد از این مقطع در ساختمان‌سازی شده است.
کاربرد ناودانی چیست؟
کاربرد ناودانی تا حدود زیادی تحت تاثیر جنس مورد استفاده آن قرار دارد. همانطور که پیش‌تر اشاره شد ناودانی می‌تواند دارای ابعاد، جنس و ضخامت‌های مختلفی باشد که همین نکته گستردگی زیادی را در کاربرد‌های ناودانی ایجاد می‌کند. از جمله کاربرد‌های ناودانی می‌توان به ساخت انواع چارچوب‌ها، ساخت بدنه ماشین‌آلات سنگین، صنایع ساختمان‌سازی و نمای ساختمان، بناهای معماری، استفاده در تجهیزات ترافیکی و گاردریل، خرپا‌ها، بادبند‌ها و ستون‌ها اشاره کرد. همچنین به تازگی در ساخت تجهیزات دریایی نیز از برخی جنس‌های ناودانی استفاده می‌شود.
جمع بندی
در این مقاله به طور مختصر درباره ناودانی‌های توضیحاتی داده شد و تلاش بر این بود که با مواردی مانند ناودانی چیست، تاریخچه ناودانی، انواع ناودانی‌ها، ویژگی و کاربرد‌های آشنا شویم. در صورت داشتن هرگونه سوال درباره ناودانی، خرید ناودانی و یا سایر محصولات فولادی می‌توانید هر روزه از ساعت 10 الی 17 با مشاوران و کارشناسان فولادینو تماس گرفته و مشکل خود را برطرف کنید.