ورشو یکی از قدیمی‌ترین آلیاژهای ساخته شده به دست بشر است. شباهت ظاهری و رنگ این آلیاژ منجر به این شده است که آن را با نام نقره نیکلی (Nickel Silver) نیز بشناسند. در این مقاله درباره اینکه ورشو چیست، تاریخچه ساخت ورشو، ترکیب شیمیایی و کاربردهای این آلیاژ گفته‌ایم و به بیان بررسی تفاوت‌های آن با دیگر آلیاژهای بر پایه نیکل و برنج پرداخته‌ایم.
فهرست این مطلب
ورشو چیست و از چه عناصری ساخته می‌شود؟
همانطور که گفته شد، این آلیاژ با نام نقره نیکلی نیز شناخته می‌شود اما جالب است بدانید در ترکیب شیمیایی ورشو، به هیچ عنوان از نقره استفاده نمی‌شود. عمده این آلیاژ را مس تشکیل می‌دهد (حدود ۶۵ درصد). به غیر از مس، نیکل و روی با حدود ۱۷ تا ۱۸ درصد مصرف، سایر عناصر اصلی آلیاژ ورشو هستند. قلع، منگنز و سرب می‌توانند به ساختار این آلیاژ اضافه شوند و خواصی همچون ماشین‌کاری را بهبود بخشند.
تاریخچه ورشو
آنگونه که از آثار باستانی به جا مانده از دوران قدیم به جا مانده است، به نظر می‌رسد چینی‌ها اولین تمدنی بودند که در زمان امپراطوری خاندان چینگ موفق به تولید این آلیاژ شده‌اند. تا مدت‌ها صادرات ورشو از چین به هر نقطه‌ای از دنیا ممنوع بوده است و به همین دلیل قاچاق ورشو در آن زمان بسیار متعارف بود. ظاهر نقره‌ای رنگ این آلیاژ باعث شده بود که تشخیص آن از ادوات نقره‌ای ممکن نباشد. از قرن 15ام تا قرن 18ام منابع متعددی گزارش داده‌اند که نقره نیکلی در اروپا با نام‌هایی نظیر پاکتونگ وجود داشته است.
عمده قاچاق این آلیاژ از کانتون یا همان گوانگژو امروزی به اروپا انجام می‌شده است. از قرن هجدهم بود که برخی از کارخانه‌های آلمانی و انگلیسی اقدام به تولید این آلیاژ کردند و موفق شدند پس از سال‌ها بهبود خواص و انجام آزمون و خطا، از اواسط قرن هجدهم، این آلیاژ را تولید کنند.
خواص ورشو
خواص ورشو کاملا به عناصر سازنده، عملیات حرارتی و روش ساخت این آلیاژ وابسته است. گفته شد که برای ساخت آلیاژ ورشو از مس، نیکل و روی استفاده می‌شود. مس باعث افزایش شکل پذیری و چکش خواری آلیاژ می‌شود. نیکل استحکام مجموعه را افزایش می‌دهد و مقاومت به خوردگی را نیز افزایش می‌دهد. رنگ نقره‌ای ورشو ناشی از حضور نیکل در ساختار است. هرچه میزان به کارگیری نیکل بیشتر شود، رنگ آلیاژ از زرد و برنجی به سمت نقره‌ای می‌رود.
روی نیز مقاومت به خوردگی را بسیار مطلوب می‌کند اما باید به این نکته توجه داشت که استفاده زیاد از روی، منجر به کاهش خاصیت ماشین‌کاری و چکش‌خواری آلیاژ می‌شود. از این رو، بالانس بین مس و روی باید به خوبی برقرار شود.
کاربرد ورشو
در ابتدا از این آلیاژ صرفا در کاربردهای زینتی و صنایع دکور به کار می‌رفت چرا که امکان شکل‌دهی آن بسیار مناسب است و از سمتی دیگر دارای جلایی مشابه نقره است. از جمله این مصارف می‌توان به جواهرات بدلی، کارد و چنگال آشپزخانه و چاقوهای جیبی اشاره کرد. پس از گذشت مشاهده شد که استفاده از ورشو برای ساخت زیپ می‌تواند بسیار مناسب باشد. علت این موضوع، مقاومت همزمان ورشو در مقابل سایش و خوردگی است.
۱-ساخت ادوات موسیقی
برای ساخت ادوات موسیقی که با عنوان سازهای بادی نیز شناخته می‌شوند، ورشو مورد استفاده قرار می‌گیرد. مقاومت به خوردگی بالا باعث شده است که ساز موسیقی در اثر تماس با بخار دهان دچار زنگ زدگی نشود. از جله ادوات موسیقی که از ورشو استفاده می‌کنند می‌توان به فلوت، شیپور فرانسوی و کلارینت اشاره کرد.
۲-ضرب سکه
در آلمان شرقی و پرتغال نیز برای ضرب سکه از ورشو استفاده می‌شد. در صنایع و کاربردهای جدی‌تر از آلیاژ نقره نیکلی در اتصالات و بست‌های لوله کشی در صنایع دریایی استفاده می‌شود. همچنین اکسید ورشو باعث کاربرد آن در بعضی بخش‌های صنایع الکترونیک شده است.
۳-ساختمان سازی
ورشو می‌تواند در مصارف درون ساختمان نیز مورد استفاده قرار بگیرد. علاوه بر سرویس‌های قاشق و چنگال، از ورشو می‌توان در مصارف تزئینی و دکوراتیو درون ساختمان نیز استفاده کرد. به عنوان مثال ورشو به دلیل رنگ جذاب خود می‌تواند در ساخت دستگیره در نیز به کار گرفته شود.
مزایای ورشو چیست؟
ورشو از قیمت نهایی مناسبی برخوردار است. قیمت مناسب در کنار شکل ظاهری همانند نقره باعث شده است که این آلیاژ بتواند در تولید بدلیجات مورد استفاده قرار بگیرد. نکته‌ی دیگری که باید به آن توجه داشت این است که ورشو، مقاومت به خوردگی قابل قبولی دارد به همین دلیل، ظروف تولید شده از ورشو طول عمر بالایی دارد و می‌تواند مدت‌ها مورد استفاده قرار بگیرد.
معایب ورشو
می‌توان اینگونه گفت که ورشو در مجموع در دسته‌ی آلیاژهای مهندسی به شمار نمی‌رود. در واقع با پیشرفت تکنولوژی، تولیدکنندگان بزرگ دنیا توانسه‌اند برای تمامی خواصی که از ورشو انتظار می‌رفت، محصول با کیفیت بالاتری ارائه دهند. همین امر باعث شده است که ورشو در دنیای امروزی کاربرد بسیار محدودی داشته باشد. این آلیاژ در مجموع به لحاظ خواص مکانیکی و فیزیکی (استحکام کششی پایین) وضعیت مطلوبی نداشته و مقاومت به زنگ زدگی آن در حد متوسط است. علاوه بر آن، ورشو در محیط‌های اسیدی بسیار واکنش‌پذیر است. به عنوان مثال؛ نیتریک اسید در مدت کوتاهی ورشو را از بین می‌برد. تمامی موارد ذکر شده از معایب اساسی ورشو به شمار می‌رود.
جمع‌بندی
در این مقاله درباره اینکه ورشو چیست و همچنین مطالبی در خصوص آلیاژ ورشو، خواص، تاریخچه و کاربردهای آن از گذشته تا کنون آورده شده است. شما می‌توانید برای مطالعه سایر آلیاژهای بر پایه مس مانند انواع برنج، اینجا کلیک کنید. همچنین برای نگارش این مطلب از لینک زیر کمک گرفته شده است. همچنین شما عزیزان می‌توانید از طریق لینک زیر وارد وبسایت فولادینو شده و از به روزترین قیمت انواع مقاطع آهنی و فولادی مطلع گردید: