انکر بولت، یکی از ابزارهای متعددی است که امروزه در صنایع مختلف از آن استفاده میشود. گاهی اوقات حتی کوچکترین ابزارها نیز می‌‌‌‌توانند وظایف حیاتی و مهمی مانند ایمنی و نصب سازه‌های دیگر را بر عهده بگیرند. از انکر بولت‌ها معمولا برای اتصال عناصر سازه‌ای به بتن استفاده میشود؛ به طوری که یک انتهای آن به داخل بتن فرو می‌رود، در حالی که سمت دیگر آن برای اتصال تکیه‌گاه سازه رزوه میشود تا اتصالات را به خوبی حفظ کند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با انکر بولت‌ها بیشتر آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
فهرست این مطلب
انکر بولت چیست؟
معنی لغوی انکر بولت، چفت و بست است و اصطلاح کاشت نیز در این سیستم به معنای قرار دادن عنصر فولادی در بتن یا مصالح ساختمانی است. در واقع این نوع ابزارها را می‌‌‌‌توان نوعی پیچ برای اتصال در نظر گرفت زیرا وظیفه آنها اتصال سطوح به یکدیگر است و برای تعمیر مصالح فولادی نیز کاربرد دارند. انکر بولت‌ها در سایز و انواع مختلفی در بازار موجود هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
کاربردهای انکر بولت
انکر بولت‌ها نقش بسیار مهمی در صنعت ساختمان‌سازی دارند. البته کاربرد آنها ها به این مورد ختم نمی‌‌‌‌شود و در دیگر حوزه‌های ساخت و ساز نیز کاربرد دارند. صنایع سد، پل، ساختمان و نیروگاه از عمده مصرف‌کنندگان انکر‌بولت هستند که در ادامه به تشریح جزئیات آن می‌‌‌‌پردازیم.
۱- صنعت ساختمان
این ابزار معمولاً در صنایع مختلفی استفاده میشود. در صنعت ساختمان می‌‌‌‌توان به نصب پارتیشن اداری به صورت تک جداره یا دوجداره اشاره کرد. همچنین استفاده از انکر‌بولت برای اجرای انواع سقف کاذب که از متریال‌های متنوعی ساخته شده‌اند کاملا مشهود است. گاهی حتی این نوع اتصال دهنده‌ها نقش مهمی در نصب سرویس بهداشتی در انواع ساختمان‌ها دارند. همچنین در صنعت ساختمان، اگر می‌‌‌‌خواهید نمای فلزی بسازید بایستی از انکر‌بولت مناسب با استفاده از آهن‌کشی نما استفاده کنید. راه‌اندازی پله برقی و آسانسور یکی دیگر از کاربردهای این محصول در صنعت ساخت و ساز به شمار می‌آید. در اجرای سیستم‌های لوله‌کشی و کانال‌کشی نیز شاهد استفاده از این نوع اتصال دهنده‌ها هستیم زیرا نقش تقویت کننده و کاور را دارند.
۲- کاربردهای غیر سازه‌ای انکر بولت
اگر بخواهیم به کاربردهای غیر سازه‌ای این نوع اتصال دهنده‌ها اشاره کنیم می‌‌‌‌توان به نصب نرده و حفاظ و نصب تکیه گاه‌های مکانیکی و الکتریکی بر روی بدنه بتنی اشاره کرد. از دیگر کاربردهای غیر سازه‌ای می‌‌‌‌توان به نصب پایه تجهیزات سبک در کف دوربین‌های کنترل سرعت و نصب دوربین مدار بسته بر روی دیوار یا سقف اماکن عمومی‌‌‌‌اشاره کرد.
۳- صنعت بیمارستان
استفاده از انکر بولت در صنعت بیمارستانی نیز شناخته شده است و معمولاً برای نصب تجهیزات بیمارستانی بر روی سقف یا دیوارها از این نوع اتصال دهنده استفاده میشود.
۴- صنعت راه آهن و هوانوردی
در صنعت راه آهن نیز این ابزارها نقش مهمی در ساخت خطوط مترو و راه آهن دارند. آنها ریل‌های آهنی را به زمین متصل می‌‌‌‌کنند. در صنعت هواپیماسازی نیز استفاده میشوند. تا اینجا به بررسی و بیان کاربرد انکر‌بولت‌ها بسنده می‌‌‌‌کنیم، زیرا آنقدر فراگیر هستند که ادامه دادن آن از بحث اصلی این مقاله خارج است.
انواع انکر بولت
انکر بولت‌های اصلی به صورت زیر تقسیم بندی میشوند:
- میله‌های L شکل
- میله‌های J شکل
- دو مهره‌ای
از لحاظ عملکردی نیز انکر بولت به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
- شیمیایی
- مکانیکی
- استاد بولت
هر کدام از این انکر بولت‌ها کاربرد خاص خود را دارند، به طور کلی اندازه و مزایای آنها با یکدیگر متفاوت است. بیایید در مورد هر کدام از این اتصالات و نحوه استفاده از آنها در کاربردهای ساختاری صحبت کنیم.
انکر بولت شیمیایی
معمولا چسب کاشت نیز نامیده میشوند و باعث افزایش مقاومت باربری بتن و ایجاد چسبندگی بین بتن و میلگرد میشوند. هیچ محدودیتی برای نصب انکر بولت شیمیایی وجود ندارد و میتوانید از آنها در اعماق و قطرهای مختلف استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: کاشت میلگرد در بتن چیست؟ به همراه نحوه‌ی اجرا
انکر بولت‌های مکانیکی
معمولا به آنها رول بولت نیز گفته میشود که در سوراخ‌های بتن وارد میشوند، زیرا از یک قطعه استوانه‌ای از واشر مهره غلتکی و یک سر مخروطی تشکیل شده‌اند. باید بدانید که مستر بولت‌ها جزو انکر‌بولت‌های مکانیکی نیز محسوب میشوند.
تفاوت انکر بولت و رول بولت
گاهی در صنعت می‌‌‌‌شنویم که عده‌ای به جای رول بولت از کلمه انکر بولت استفاده می‌‌‌‌کنند و برعکس، اما باید بدانید که این دو ابزار با هم فرق دارند و جایگزینی این دو نام درست نیست. همانطوری که در ابتدای مطالب نیز اشاره شد، انکر‌بولت‌ها نوعی پیچ شبیه به حرف L و G انگلیسی هستند و رول بولت‌ها نوعی انکر مکانیکی هستند. انکر‌های L شکل برای دال‌های بتنی و اتصال آنها استفاده میشوند و با آبکاری گالوانیزه گرم و گالوانیزه مشکی به بازار عرضه میشود. انکر‌های G شکل نیز تمامی‌‌‌‌این ویژگی‌ها را دارند اما ظاهر آنها نیم‌دایره است.
بیشتر بخوانید: بولت چیست؟ با انواع و کاربردهای آن آشنا شوید
نحوه انتخاب انکر بولت
هنگام انتخاب نوع انکر بولت مورد نیاز خود برای بهترین انتخاب باید عوامل زیادی را در نظر بگیرید.
۱- به شرایط آب و هوایی و محیطی توجه کنید
ابتدا باید بدانید انکر بولتی که خریداری کرده‌اید در چه محیطی قرار است استفاده شود. این عامل بسیار مهم است، چرا که شرایط آب و هوا مستقیماً بر میزان فسفات و سولفات خاک تأثیر می‌‌‌‌گذارد. رطوبت همچنین بر مواد خورنده مانند نمک و اسید تأثیر می‌‌‌‌گذارد؛ بنابراین در بافت خانه‌هایی که در کنار دریا و ساحل قرار دارند معمولاً نمک بسیار بالایی وجود دارد و یا حتی در پالایشگاه‌ها نصب انکر‌بولت‌ها باید با دقت بیشتری انجام شود. اگر قصد دارید تا از این ابزار برای نیروگاه یا پالایشگاه استفاده کنید، به فاکتورهای فوق توجه کنید.
۲- به نوع انکر بولت دقت کنید
همانطور که قبلا ذکر شد، انکر‌بولت‌ها به صورت فلز، پلاستیک و مواد شیمیایی در بازار موجود هستند و معمولاً با فولاد گالوانیزه گرم یا سرد یا حتی فولاد ضد زنگ روکش میشوند. شما باید با توجه به شرایط محیطی و آب و هوایی که در آن قصد استفاده از این ابزار را دارید، متریالی را انتخاب کنید که برای پروژه و محیط شما مناسب است؛ زیرا هدف از استفاده از این ابزار، افزایش استحکام و دوام سازه پس از نصب می‌‌‌‌باشد.
۳- از نوع و مقدار بار غافل نشوید
بار انکر بولت‌ها معمولاً از ۱۰ تا ۱۵ هزار متغیر است و هر یک از این ابزارها می‌‌‌‌توانند محدوده خاصی را تحمل کنند، بنابراین باید با توجه به پروژه خود به بار انکر‌های خریداری شده توجه کنید. به طور کلی باید بدانید که بارهای وارد شده به چنین بلت‌هایی استاتیک هستند یا دینامیک.
بارهای دینامیکی و استاتیکی
بارهای دینامیکی نوعی بار هستند که در یک بازه زمانی کم یا زیاد میشوند و بر سازه شما تأثیر می‌‌‌‌گذارند. بارهای دینامیکی به دو دسته زلزله، خستگی و شوک طبقه بندی میشوند اما در مورد بارهای استاتیکی باید بدانید که همانطور که از نام آنها پیداست مجموعه ای از بارهای ثابت و ساکن هستند که در ساعت وارد سازه میشوند. آنها همواره در یک زمان مشخص بدون هیچ تغییری به انکر بولت‌ها وارد میشوند. نمونه‌هایی از بارهای ساکن که معمولا روی این نوع اتصالات اعمال می شود عبارتند از بار تجهیزات نصب شده، وزن سازه و موارد دیگر که معمولاً توسط تمام انکرها به خوبی تحمل میشوند.
بارهای دینامیکی زلزله
زلزله همچنین یک بار دینامیکی است که باعث میشود ساختار سوژه شما به لرزه درآید و ممکن است آن را به طور کامل یا تا حدی از بین ببرد.
نحوه نصب انکر بولت
انکر بولت‌ها از طول رزوه میشوند و میتوانید با کمک مهره و واشر آنها را ببندید. در طول این مقاله بارها از اصطلاح کاشت استفاده کرده ایم. لازم است بدانید که کاشت انکر در مواد پایه به نوع آن بستگی دارد؛ اما معمولاً روش کاشت یا همان نصب، به این صورت است که ابتدا باید آجر و بتن سفالی را از گرد و غبار پاک کرد. سپس باید به عمق سوراخ توجه کنید، سوراخ‌ها نیز باید کاملا تمیز باشند. این نوع اتصال دهنده‌ها معمولاً با استفاده از چکش‌های مخصوص وارد سوراخ‌ها میشوند و با انبساط اصطکاکی روی مواد پایه ثابت میشوند.
اگر از روش اصطکاک انبساط برای نصب انکر بولت استفاده شود، پس از اینکه آنها را در سوراخ‌های مهره قرار دادید، بیرون کشیده و با فشار میتوانید آنها را باز کنید. به این ترتیب آنها در داخل مواد منبسط میشوند و اصطکاک خوبی با مواد پایه پیدا کرده و کاملاً محکم میشوند.
معمولاً با استفاده از چهار روش میتوانید انکر‌بولت را در بتن یا سایر مواد نصب کنید. برای مثال در روش انبساط یا اصطکاک شما باید آنها را پس از کاشت و نصب در بارهای مختلف با مواد پایه مالش دهید. معمولاً نوع پلاستیکی یا رول پلیت‌ها یا حتی انکر‌های فلزی که در صنعت ممکن است از آنها به عنوان انکر انبساطی یاد شود به همان روشی که در بالا توضیح داده شد عمل می‌‌‌‌کنند و به راحتی در محل مورد نظر نصب میشوند.
از دیگر روش‌های نصب این اتصال‌دهنده‌ها می‌‌‌‌توان به روش چفت یا کلید اشاره کرد. برای استفاده از این روش، باید سوراخ‌هایی روی مواد پایه بتنی ایجاد کرد تا بولت لنگر شما به دام بیفتد. لازم است بدانید که روش مواد پایه دارای ظرفیت باربری بالایی است. گاهی اوقات ظرفیت دینامیکی آن چندین برابر افزایش می‌‌‌‌یابد. همچنین باید توجه داشت که انکر‌بولت نیز با کاشت در لبه مواد می‌‌‌‌تواند نقش خود را به خوبی ایفا کند. علاوه بر این میتوانید از روش ترکیبی قفل و اصطکاک استفاده کنید. این روش همانطور که از نامش پیداست یک روش ترکیبی است و انکر‌بولت به روش اتصال و اصطکاک به ماده پایه متصل میشود. این روش زمانی ایده آل است که ظرفیت باربری و دینامیک بسیار بالا باشد.
قیمت انکر بولت
قیمت این نوع اتصال دهنده‌ها بیشتر به جنس، وزن، اندازه و نیز نوع آن بستگی دارد. انکر بولت‌ها تنوع زیادی در بازار دارند و این موضوع باعث میشود قیمت هر یک از آنها با دیگری متفاوت باشد. معمولا نوع فلزی آن کمی‌‌‌‌گران است، البته مقاومت و کیفیت آن در مقایسه با نوع پلاستیکی زیاد است و شما با خیال راحت میتوانید در کارهای سنگین از آن استفاده کنید. البته برای انتخاب انکر بولت‌ها باید میزان فشار و وزن وارده نیز را محاسبه کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله تلاش بر این شد تا شما را با انکر بولت، یکی از ابزارهای کوچکی که در سازه‌هایی مانند پله برقی یا آسانسور و دیگر سازه‌های بتنی استفاده میشود و نقش استحکام بخشی دارد آشنا کنیم و متوجه شدیم اگرچه این نوع ابزار در بازار انواع مختلفی دارد، اما نوع فلزی آن بیشتر رایج است و در صنایع مختلف کاربرد قابل توجهی دارد. شما میتوانید جهت اطلاع از قیمت روز انواع محصولات فولادی و خرید آنها به وبسایت فولادینو مراجعه کرده و از خدمات ارائه شده توسط این وبسایت استفاده کنید.