از گذشته تا به امروز فلزات همواره نقش مهمی در پیشرفت تمدن انسانی داشته‌اند. از آنجایی که نیاز صنایع مختلف به فلزات به صورت روزافزون رو به افزایش است، لحاظ کردن “بازیافت فلزات” امری مهم برای حفظ کردن منابع طبیعی و کم کردن ضایعات قلمداد می‌شود. با ما در این مقاله از فولادینو همراه باشید تا از زوایای مختلف فرایند بازیافت کردن فلزات را مورد بررسی قرار دهیم.
فهرست این مطلب
بازیافت فلزات شدنی است؟
در یک کلام باید بگوییم که بله فلزات بازیافت‌پذیرند. تخمین زده می‌شود که 90 درصد از ضایعات فولادی تولید شده در سطح جهان به صورتی بازیافت می‌شوند. روش بازیافت فلزات شامل جمع‌آوری، طبقه‌بندی، پردازش و تبدیل فلزات دور ریخته شده به کالاهای جدید است.
این فرایند در نهایت به حفظ منابع طبیعی مانند معادن و مواد معدنی کمک می‌کند؛ همچنین از آلودگی هوا و آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از استخراج معدن جلوگیری کرده یا آنها را کاهش می‌دهد. با این روش می‌توانیم اقتصاد چرخشی (نظام اقتصادی با هدف کمینه کردن پسماندها و استفاده حداکثری از منابع) را گسترش دهیم، عمر منابع مهم را افزایش دهیم و به سوی ایجاد دنیایی سبزتر و پایدارتر قدم برداریم.
استفاده مجدد در مقابل بازیافت
باید این نکته را مدنظر قرار دهیم که بازیافت فلزات به معنای ذوب و بازشکل‌دهی ضایعات فلزی است و استفاده مجدد از فلزات مفهوم دیگری دارد. منظور از استفاده مجدد یک شیء فلزی این است که بدون تغییر فرم کلی فلز، با حفظ ساختار و حفظ عملکرد اصلی دوباره به کار گرفته شود.
به عنوان مثال، بسیاری از قطعات فورج شده اتومبیل مانند قاب لنت ترمز و دینام با استفاده مجدد از همان قطعات فلزی به طور مکرر بازسازی می‌شوند. استفاده مجدد از اقلام فلزی می‌تواند به افزایش عمر آنها، به حداقل رساندن کل ضایعات و کاهش نیاز به محصولات جدید کمک کند. پیش بردن این فرایند تدبیر، خلاقیت و رویکرد آگاهانه‌تر در قبال مصرف را ترویج می‌کند و در نهایت منجر به شیوه‌ای پایدارتر برای زندگی می‌شود!
با ترکیب ابتکارات استفاده مجدد و بازیافت فلزات می‌توانیم به طور مؤثر تاثیرات زیست‌محیطی نسل بشر را کاهش دهیم و انسان‌ها را به استفاده مسئولانه‌تری از منابع کره زمین را تشویق کنیم.
اهمیت بازیافت فلزات
پس چرا بازیافت فلزات اهمیت دارد؟ این فرایند علاوه بر مزایای فوری مثل حفظ منابع طبیعی، کاهش پسماند و کاهش مصرف انرژی گسترده‌تر، مزایای زیادی را به ارمغان می‌آورد که در ادامه آنها را شرح خواهیم داد.
یکی از مهم‌ترین این مزایا، کمک به کاهش تغییرات آب و هوا با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تولید شده در فرآیند استخراج و پردازش فلزات است. این فرایند همچنین رشد اقتصادی را تشویق می‌کند؛ به واسطه آن در زمینه‌های مختلفی از جمع‌آوری و حمل و نقل تا پردازش و تولید، مشاغلی ایجاد می‌شوند. این امر می‌تواند بستری باشد تا اقتصادهای محلی رشد کنند و نوآوری‌های فناورانه در فرایند بازیافت شکوفا شوند.
نکته‌ای حائز اهمیت این است که به دلیل اندازه بزرگ و حجم زیاد ضایعات خام، همیشه به مقدار مشخصی پردازش در نزدیکی منبع نیاز می‌شود؛ با استفاده از راهکارهایی مثل خرد کردن به قطعات کوچک‌تر می‌توان پردازش بازیافت فلزات را به شکل مدیریت‌پذیرتری پیش برد.
کدام فلزات بازیافت‌پذیر نیستند؟
با اینکه اکثر قراضه‌های فلزی قابلیت بازیافت را دارا هستند، اما برخی از آنها به دلیل خواصی که دارند، سمی بودن یا نادر بودن محدودیت‌هایی را برای بازیافت ایجاد می‌کنند. برای مثال فلزات رادیواکتیو مثل اورانیوم و پلوتونیوم به دلیل مسائل ایمنی قابل بازیافت نیستند. علاوه بر این، بازیافت برخی فلزات قراضه در مقادیر پایین از نظر اقتصادی به صرفه نیست. همچنین بازیافت‌کنندگان فلزاتی که با مقادیر بالای رنگ، تکمیل‌کننده‌ها و حلال‌ها آلوده شده باشند را تحویل نمی‌گیرند.
متداول‌ترین فلزات بازیافتی
در این قسمت به معرفی فلزهایی که قابل بازیافت هستند می‌پردازیم:
۱) فلزات آهنی
همانطور که از نامشان پیداست فلزات آهنی عمدتاً از آهن تشکیل شده‌اند و شامل فولاد، چدن و آهن فرفورژه می‌شوند. این فلزات مغناطیسی هستند و همین امر جدا شدن آنها را در طی فرآیند بازیافت آسان می‌کند. فلزات آهنی به طور گسترده‌ای در صنایع ساختمانی، خودروسازی و لوازم خانگی به کار برده می‌شوند و به دلیل تقاضای زیاد، اغلب مورد بازیافت قرار می‌گیرند.
۲) فلزات غیر آهنی
فلزات غیر آهنی طبیعتا حاوی مقادیر قابل توجهی آهن نیستند و خاصیت مغناطیسی نیز ندارند. به عنوان مثال می‌توان به آلومینیوم، مس، برنج، برنز، روی و قلع به عنوان پرکاربردترین فلزات غیرآهنی اشاره کرد. این فلزات به دلیل مقاومت در برابر خوردگی خوبی که دارند و خواص وزنی خود ارزشمند هستند و اغلب در بسیاری از صنایع بازیافت می‌شوند.
۳) فولادهای آلیاژی
آلیاژها مخلوطی از دو یا چند فلز یا یک فلز و یک نافلز هستند. نمونه‌هایی از آلیاژهای قابل بازیافت عبارتند از فولاد ضد زنگ، برنج و برنز. بازیافت آلیاژها به دلیل نیاز به جداسازی فلزات مختلف می‌تواند کمی پیچیده‌تر باشد، اما همچنان بخشی ضروری از صنعت بازیافت فلزات به شمار می‌رود.
جهت اطلاع از قیمت انواع فلزات و فولادهای آلیاژی به وبسایت فولادینو مراجعه کنید.
فلزات بازیافت شده کجا مورد استفاده قرار می‌گیرند؟
به نظر شما استفاده از فلزات بازیافت شده به چه صورت است؟ در این قسمت با کاربردهای فلزات بازیافتی آشنا می‌شوید:
- ساخت و ساز: فولاد بازیافتی برای ایجاد تیرها، میله‌ها و مواد تقویت‌کننده استفاده می‌شود.
- صنایع خودروسازی: آلومینیوم، فولاد و سایر فلزات برای تولید قطعات جدید خودرو بازیافت می‌شوند و تقاضا برای مواد اولیه را کاهش می‌دهند.
- بسته‌بندی: قوطی‌های آلومینیومی و قلعی برای ایجاد قوطی‌های جدید و سایر مواد بسته‌بندی بازیافت می شوند.
- صنایع الکترونیک: فلزاتی مانند مس، طلا و نقره از ضایعات الکترونیکی بازیابی شده و در دستگاه‌های الکترونیکی جدید مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- لوازم خانگی: ضایعات فلزات از وسایل قدیمی به وسایل جدید بازیافت می‌شوند و این امر باعث کاهش ضایعات و حفظ منابع می‌شود.
مزایای بازیافت فلزات
این فرایند مزایای متعددی را به همراه دارد که در ادامه آنها را برمی‌شماریم:
- کمتر کردن محل‌های دفن زباله
حصول اطمینان از اینکه فلزات کارشان به محل دفن زباله‌ها نمی‌رسد و مورد بازیافت قرار می‌گیرند بسیار مهم است. از آنجایی که این مواد به راحتی تجزیه نمی‌شوند می توانند اثرات مخربی بر محیط زیست و انتشار گازهای گلخانه‌ای داشته باشند.
- کاهش مصرف انرژی
استفاده مجدد از ضایعات فلزی نسبت به تولید فلز بکر در زمینه مصرف انرژی کارآمدتر است. به عنوان مثال آلومینیوم و مس بازیافتی به ترتیب به 95 درصد و 90 درصد انرژی کمتر نیاز دارند. علت این امر آن است که به دلیل استخراج و فرآوری سنگ معدن و همچنین شکل دادن و پردازش فلز انرژی زیادی مصرف می‌شود.
- حفاظت از منابع طبیعی
استخراج معادن فرایندی مخرب و پرهزینه است و منجر به ایجاد هزینه‌های بالا برای مصرف‌کننده برای می‌شود. افزایش بازیافت فلزات و کاهش استخراج سنگ معدن باعث حفظ منابع و کاهش هزینه‌ها می‌شود و به نفع محیط زیست، مصرف‌کنندگان و حفظ ذخایر سنگ معدن برای آیندگان است.
- منافع اقتصادی
بازیافت از طریق ایجاد شغل و سرمایه‌گذاری محلی به چرخه اقتصاد کمک می‌کند، زیرا برای تکمیل این فرآیند نیاز به نیروی کار زیادی است.
- بازیافت بی پایان
فلزات موادی عالی برای بازیافت قلمداد می‌شوند زیرا می توان آنها را به طور نامحدود بازیافت کرد و از محل‌های دفن زباله منحرف کرد.
بیشتر بخوانید: فولاد سبز چیست؟
با تمام این تفاسیر آیا فلزات قابل بازیافت هستند؟ در یک کلام، بله کاملا. بازیافت فلز امری ضروری است که هم برای محیط زیست و هم برای اقتصاد یک جامعه مفید است. با توجه به اینکه اکثر فلزها قابل بازیافت هستند، ترویج و حمایت از تلاش‌های صورت پذیرفته در این امر در جوامع ما مهم است. با بازیافت ضایعات فلزی و حمایت از این صنعت، می‌توانیم منابع طبیعی را حفظ کنیم، ضایعات را کاهش دهیم و نهایتا آینده‌ای سبزتر را برای آیندگانمان به ارمغان بگذاریم.
منبع: Metal supermarkets