ورق آجدار را احتمالا کف پل‌های عابر پیاده دیده‌اید. محصولی که نوعی ورق تولیدشده به روش نورد گرم است و یک سمت آن الگو‌های برجسته‌ی منظم به اشکال متنوع مانند لوزی، بادام، قطره و دایره دارد. این برجستگی‌ها با هدف کاهش لغزندگی سطح ورق ایجاد می‌شوند. پشت این ورق؛ اما ساده و بدون طرح است. این محصول، عمدتا سطحی براق داشته و خواص مکانیکی‌اش مانند سایر ورق‌های نورد گرم است. در این مقاله از فولاد سازان راه ابریشم، نحوه تولید ورق آجدار را شرح می‌دهیم. با ما همراه شده و با این محصول بیشتر آشنا شوید.
نحوه تولید ورق آجدار به چه صورت است؟
ماده‌ی اولیه تولید ورق آجدار، چکر پلیت (Chequer Plate) یا ورق امباس، ورقی تولیدشده به روش نورد گرم است. بافت برجسته روی آن نیز به یکی از روش‌های پرسی یا فابریک ایجاد می‌شود.
در این بخش، نحوه تولید ورق آجدار را به هریک از این روش‌ها شرح می‌دهیم.
نورد گرم
نورد گرم، مرحله‌ای مهم در تولید بسیاری از انواع ورق، ازجمله ورق آجدار است. در این مرحله، ابتدا تختال یا اسلب، ذوب و سپس در قالب‌هایی به نام شمش ریخته می‌شود. شمش نیز پس از شستشو و پوسته‌زدایی وارد قفسه‌های نورد خواهد شد. دمای این قفسه‌ها تا نزدیکی ۱۲۸۰ درجه سانتی‌گراد افزایش می‌یابد. در ادامه، شمش، چندین مرتبه بین غلطک‌های نورد به‌حرکت درمی‌آید. طی این فرایند از ضخامت آن کم شده و به عرض آن اضافه می‌شود. این فرآیند، تا جایی ادامه می‌یابد که ورق به ضخامت مورد نظر برسد. ضخامتی که برای ایجاد بافت روی ورق آجدار، ۱٫۵ تا ۱۰ میلیمتر است.
نحوه تولید ورق آجدار پرسی
معمول‌ترین نحوه تولید ورق آجدار روش پرسی است. در این روش، ورق تولیدشده به روش نورد گرم، پس از سرد شدن، وارد دستگاه‌های آج‌زنی مخصوصی می‌شود. یکی از معروف‌ترین این دستگاه‌ها، گرمایش فلاش و امباسینگ، نام دارد. در این دستگاه‌ها، ورق به شدت تحت فشار قرار گرفته و الگو یا پترن موردنظر روی آن حک می‌شود. حکاکی الگو از زیر ورق انجام شده و بنابراین پشت ورق، دارای فرورفتگی‌های درست به شکل الگوی برجسته‌ی روی ورق است. از مزایای این محصول، می‌توان به وزن پایین‌تر، قابلیت اتصال عالی و هزینه‌های کمتر تولید اشاره کرد.
نحوه تولید ورق آجدار فابریک
ورق آجدار فابریک به ورقی گفته می‌شود که آج‌ها یا بافت آن در طول مراحل نورد گرم و پیش از سرد شدن محصول نهایی، روی آن ایجاد می‌شوند. این روش، نسبت به روش پرسی، جدیدتر بوده و به تکنولوژی‌های پیچیده‌تری هم نیاز دارد. برای تولید ورق آجدار فابریک، از دو لایه ورق استفاده می‌شود که یکی از آن‌ها با استفاده از پرس‌کننده الگو، آجدار و روی دیگری، در حالی که هنوز فرآیند نورد تمام نشده است، پرس می‌شود. در حقیقت، در این روش یک لایه آج به ورق اصلی افزوده می‌شود.
از مشخصات ورق آجدار فابریک می‌توان به وزن بالاتر و سطح کاملا صاف زیرین آن اشاره کرد. این محصول به‌تازگی در کشور ما تولید می‌شود. شرکت فولاد مبارکه اصفهان اولین تولیدکننده‌ی ورق فابریک آجدار با ضخامت دو میلیمتر در ایران است. علاوه بر پیچیدگی بیشتر نحوه تولید ورق آجدار فابریک، وزن بالاتر این محصول نیز سبب افزایش قیمتش در برابر ورق‌های فابریک شده است. بااین‌حال، خواص فیزیکی بهتر این محصول، گستردگی کاربردش در صنعت را در پی داشته است.
جمع‌بندی
در این مقاله، نحوه تولید ورق آجدار را به‌اختصار شرح دادیم. همانطورکه مشخص است، هر دو روش پرسی و فابریک، به تجهیزات پیشرفته‌ای در کنار رعایت استاندارد‌های تولید و استفاده از مواد اولیه‌ی مرغوب، نیاز دارند. کارخانه‌هایی مانند فولاد مبارکه اصفهان، فولاد سبا، فولاد کاویان و فولاد گیلان از بهترین تولیدکننده‌های ورق آجدار در کشور ما هستند. برای خرید مطمئن و مقرون‌به‌صرفه محصولات این برند‌ها با کارشناسان فولادینو مشورت کنید. برای دریافت اطلاعات فنی بیشتر درباره ورق آجدار، لطفا مقاله ورق آجدار چیست را نیز مطالعه کنید.