عنوان کلی بسیاری از مقاطع فلزی که در صنایع مختلف کاربرد دارند، پروفیل است. محصولاتی به اشکال هندسی متنوع بسته و باز که عمدتا از جنس فولاد ساخته می‌شوند. پروفیل استنلس استیل که در بازار به آن به‌طور ساده فولاد استیل گفته می‌شود، یکی از مقاوم‌ترین و بهترین انواع پروفیل فولادی است که در صنایع سنگین و سبک از نفت‌وگاز گرفته تا دکوراسیون داخلی کاربرد دارد.
در این مقاله علاوه بر تعریف پروفیل استیل چیست، انواع، کاربردها، روش تولید، مشخصات و استانداردهای پروفیل استیل را معرفی کرده و در آخر، جدول وزنی این محصول را نیز قرار داده‌ایم. با فولادینو همراه شده و با یکی از باکیفیت‌ترین مقاطع فولادی آشنا شوید.
فهرست این مطلب
پروفیل استیل چیست؟
پروفیل استیل ، یک مقطعی فلزی ساخته‌شده از فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل است که بیشترین مقاومت را در برابر خوردگی و رطوبت از خود نشان می‌دهد. این محصول از نظر ظاهری به دو دسته باز (شامل اشکال هندسی باز مانند L، T، Z و غیره) و بسته (شامل اشکال هندسی بسته‌ی توخالی مانند لوله، مربع و مستطیل) تقسیم می‌شود. به پروفیل‌های بسته، قوطی استیل نیز گفته می‌شود.
استنلس استیل، یکی از آلیاژهای استیل یا فولاد است که درصد کربن و برخی عناصر زنگ‌زننده آن کاهش، و درصد فلزاتی مانند کروم و نیکل در آن افزایش یافته است. به دلیل دوام بالا، آلودگی کمتر هنگام تولید و قابلیت بازیافت به این آلیاژ، فولاد سبز نیز گفته می‌شود. قیمت پروفیل استیل نیز نسبت به دیگر انواع این محصول، گران‌تر است.
پروفیل استیل از نظر خواص فیزیکی نیز عملکرد قابل‌توجهی دارد. این محصول، چقرمگی و شکل‌پذیری بالایی داشته و می‌تواند به انواع روش‌های MIG، TIG یا MMA تحت جوشکاری قرار بگیرد. بااین‌حال به دلیل کاهش درصد کربن در این آلیاژ، مقاومت آن در برابر نیروهای برشی نسبت به آلیاژهای معمول‌تر فولاد، کمتر است.
اگر می‌پرسید که دلیل زیبایی ظاهری برخی از انواع پروفیل استیل چیست؟ پاسخ مجددا در دو فلز نیکل و کروم موجود در آلیاژ این محصول نهفته است. این دو عنصر همچنین شکل ظاهری مقطع را درخشنده‌تر کرده و مقاومت آن در برابر حرارت را نیز افزایش داده‌اند. پروفیل استیل به درجات مختلفی از درخشندگی از بسیار مات تا بسیار براق تولید می‌شود.
بیشتر بخوانید: پروفیل چیست؟
انواع پروفیل استیل بر اساس آلیاژ
پروفیل استنلس استیل را با معیارهای مختلفی از جمله ابعاد و شکل می‌توان دسته‌بندی کرد. اما معمول‌ترین معیار دسته بندی این محصول، استاندارد یا گرید آن است. گرید در واقع ترکیبات آلیاژ فولاد ضدزنگ را نشان می‌دهد. بر این اساس، پرکاربردترین انواع پروفیل استیل، سه محصولی هستند که در ادامه بررسی می‌کنیم.
پروفیل استنلس استیل؛ گرید ۲۰۱
این محصول، ارزان‌ترین و کم‌دوام‌ترین نوع پروفیل استیل است. از آن عمدتا در ساخت درب و پنجره و مصارفی که در آنها پروفیل، کمتر در معرض رطوبت و فشار قرار می‌گیرد، استفاده می‌شود. قیمت گرید ۲۰۱ فولاد ضدزنگ نیز طبیعتا ارزان‌تر است. این محصول عمدتا با ضخامت یک تا دو میلیمتر تولید می‌شود. گرید ۲۰۱ نوعی فولاد آستنیتی با ۱۶ تا ۱۸ درصد کروم و ۳٫۵ تا ۵٫۵ درصد نیکل است.
پروفیل استنلس استیل؛ گرید ۳۰۴
اگر می‌پرسید که پرکاربردترین نوع پروفیل استیل چیست؟ پاسخ گرید ۳۰۴ این محصول است. این گرید مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی داشته و به همین دلیل، کاربرد گسترده‌تری در مقایسه با دیگر انواع پروفیل ضدزنگ در صنایع دارد. گرید ۳۰۴، نوعی فولاد ضدزنگ آستنیتی است و قابلیت ماشین‌کاری، خم‌کاری و جوش‌پذیری بالایی نیز دارد. این آلیاژ، هشت تا ۱۰٫۵ درصد نیکل و ۱۸ تا ۲۰ درصد کروم دارد. نوع خاصی از پروفیل گرید ۳۰۴ استیل با عنوان پروفیل دکوراتیو در بازار شناخته می‌شود. محصولی که کاربردهای دکواتیو داشته و سطح آن پرداخت‌کاری بیشتری شده است.
پروفیل استنلس استیل گرید ۳۱۶
مقاوم‌ترین نوع پروفیل استیل در برابر خوردگی با بهترین خواص مکانیکی از استیل گرید ۳۱۶ ساخته می‌شود. در آلیاژ این محصول، شاهد حضور ۱۶ تا ۱۸ درصد کروم، ۱۰ تا ۱۲ درصد نیکل و دو تا سه درصد مولیبدن هستیم. در محیط‌های بسیار تهاجمی از نظر حضور مواد شیمیایی، مانند صنایع پتروشیمی و نفت‌وگاز، این نوع پروفیل استفاده می‌شود. گرید ۳۱۶ نیز نوعی فولاد آستنیتی است که مقاومت بسیار بالایی در برابر حریق دارد. این محصول، در مقایسه با سایر انواع پروفیل ضدزنگ گران‌تر است.
کاربردهای پروفیل استیل چیست؟
هر یک از انواع پروفیل ضدزنگ کاربردهای خاص خود را دارند که معروف‌ترین آنها عبارتند از:
- پروفیل استیل ۲۰۱: ساخت قاب درب و پنجره، ساخت راه‌پله و نرده
- پروفیل استیل ۳۰۴: تجهیزات پزشکی، صنایع غذایی، ساخت سازهای موسیقی، لوازم خانگی و ظروف آشپزخانه، صنایع دکوراتیو، دکوراسیون داخلی و خارجی ساختمان، صنایع انرژی، تولید ماشین‌آلات صنعتی و خودروسازی
- پروفیل استیل ۳۱۶: صنایع انرژی به‌خصوص نفت، گاز و پتروشیمی، کارخانه‌های تولید کاغذ، هوافضا و صنایع نظامی
در تمامی این صنایع از پروفیل‌های استیل برای اتصال دو قسمت به یکدیگر استفاده می‌کنند.
نحوه تولید پروفیل استیل
اولین مرحله از تولید پروفیل فولاد ضدزنگ، تهیه آلیاژ آن است که در کوره‌های تولید فولاد با ذوب سنگ‌آهن و افزودن مواد دیگر با درصدهای مشخص انجام می‌شود. پس از آن، لازم است که ورق فولاد ضدزنگ تولید شود. برای این منظور، شمش‌های فولادی به روش نورد گرم در دمای تقریبا ۹۲۷ درجه سلسیوس یعنی دمای تبلور فولاد از بین غلطک‌های نورد عبور می‌کنند تا به ضخامت لازم برسند. در ادامه، ورق برش خورده و به شکل رول، آماده ورود به خط تولید پروفیل می‌شود.
اگر می‌پرسید روش تولید پروفیل استیل چیست؟ پاسخ یکی از دو روش زیر است:
- مستقیم: در این روش که به آن رول فرمینگ نیز گفته می‌شود، ورق‌های فولادی پس از باز شدن و صافکاری، مستقیما تحت فرآیند شکل‌دهی بدون جوشکاری قرار می‌گیرند. پس از رسیدن به فرم مورد نظر، عملیات برش به اندازه‌های موردنظر روی پروفیل‌ها اجرا شده و در نهایت پرداخت‌کاری انجام می‌شود.
- غیرمستقیم: در این روش که عمدتا از آن برای تولید قوطی استیل استفاده می‌شود، جوشکاری نقش مهمی دارد. معمولا پس از بازکردن ورق، یک بار عملیات جوشکاری روی آن انجام شده و بسته به شکل مورد نظر، در مراحل بعدی نیز تکرار می‌شود.
در نهایت نیز در صورت لزوم، پوشش‌های براق‌کننده یا رنگ‌کاری روی پروفیل انجام شده و روانه‌ی بازار می‌شود.
جدول وزن پروفیل استیل
اما روش محاسبه وزن پروفیل استیل چیست؟ این فاکتور در درجه اول به چگالی این محصول بستگی دارد. این فاکتور، هنگام خرید پروفیل، یکی از مهم‌ترین معیارهای اصالت کالاست. فرمول محاسبه وزن هر ضلع پروفیل استیل به شرح زیر است:
وزن=L*H*W*D ÷1000
در این فرمول، L طول، H ضخامت و W عرض هر ضلع از مقطع بر حسب سانتی‌متر بوده و D نیز برابر با چگالی فولاد ضدزنگ است. چگالی هریک از انواع فولاد ضدزنگ برحسب کیلوگرم بر متر مکعب به شرح زیر است:
- چگالی گرید ۲۰۱: ۷۸۶۰
- چگالی گرید ۳۰۴: ۷۹۳۰
- چگالی گرید ۳۱۶: ۷۹۸۰
به‌طورکلی نیز چگالی فولاد ضدزنگ بین ۷۵۰۰ تا ۸۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است.
پس از محاسبه وزن هر یک از اضلاع پروفیل یا قوطی استیل باید آنها را با یکدیگر جمع کنید. روش دیگر به دست آوردن وزن پروفیل استیل، استفاده از جدول وزنی این محصول است که در شکل زیر آن را برای قوطی استیل مستطیل مشاهده می‌کنید.
مشخصات و استانداردهای تولید پروفیل استیل
از نظر خواص فیزیکی، مقاومت کششی پروفیل‌های استیل، بین ۵۳۰ تا ۷۵۰ مگاپاسکال و نقطه تسلیم آنها نیز بین ۲۳۰ تا ۲۴۰ مگاپاسکال است. تعیین‌کننده عدد دقیق این خواص، بیش از هرچیز، آلیاژ پروفیل و استانداردهای تولید آن است. چه تولیدات داخلی و چه پروفیل‌های وارداتی حاضر در کشور ما عمدتا با استانداردهای EN، ASTM و AISI تولید شده‌اند. این محصول عمدتا با ضخامت ۱٫۵ تا سه میلیمتر و در قالب شاخه‌های ۶ متری روانه‌ی بازار می‌شود.
با توجه به افزایش شدید قیمت‌ها در بازار فولاد ایران در سال‌های اخیر، زمینه برای ورود محصولات بی‌کیفیت و بعضا تقلبی نیز در بازار فراهم شده است. به همین دلیل، توصیه می‌شود خرید خود را حتما از مرجعی مطمئن با ضمانت اصالت کالا انجام دهید. شرکت فولادسازان راه ابریشم با وب‌سایت فولادینو با تامین کالای خود از بهترین تولیدکننده‌ها و واردکننده‌های پروفیل استیل در کشور، لیست قیمت پروفیل استیل را به‌صورت روزانه در اختیار شما قرار داده و امکان خرید آسان، مطمئن، بدون محدودیت و سریع آن را فراهم می‌کند. برای این منظور به صفحه اول وب‌سایت فولادینو مراجعه کرده و یا با کارشناسان ما تماس بگیرید.