همانطور که می‌دانید لوله پروفیلی است با مقطع دایره که به شکل استوانه توخالی تولید می‌شود و در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی لولههای فلزی را می‌توان به دو دسته لولههای درزدار و لولههای بدون درز(مانیسمان) دسته‌بندی کرد. درباره لوله مانیسمان در مقاله‌های قبلی به صورت مفصل توضیحاتی ارائه شد که با کلیک کردن بر روی لینک قابل مشاهده می‌باشد. در این مقاله قصد داریم درباره انواع لولههای درزدار، ویژگی و کاربردهای آن و همچنین استاندارد‌های این محصول صحبت کنیم و اطلاعات مفید و مختصری را در اختیار شما قرار دهیم.
فهرست این مطلب
تعریف لوله درزدار
لوله درزدار یکی از مقاطع رایج و پر استفاده در صنعت می‌باشد که به واسطه داشتن جای درز و علامت جوش بر روی خود به این نام معروف شده است. این نوع لوله از خم کردن ورق‌های فولادی و جوش دادن دو طرف ورق‌ها به یکدیگر تولید می‌شود. جوش دادن لولههای درزدار از اهمیت بالایی برخوردار بوده به صورتی که بر روی مقاومت و کیفیت لوله تاثیرگذار بوده و دارای انواع و روش‌های مختلفی می‌باشد. به لولههای درزدار به دلیل استفاده از جوش در هنگام تولید آن لولههای جوشی نیز گفته می‌شود.
کاربرد لولههای درزدار
همانطور که در بالا اشاره کردیم از لولههای درزدار در صنایع مختلفی استفاده می‌شود. در قسمت زیر به صورت تیتروار به کاربردهای لوله درزدار اشاره خواهیم کرد.
- خطوط انتقال سیالات مانند آب، نفت و گاز
- در صنایع ساختمانی و تاسیسات مانند لوله‌کشی شوفاژ و آبگرمکن
- صنعت اتومبیل سازی
- صنعت کشتی سازی
- تولید داربست، حفاظ، حصار و قفسه سازی
- تونل سازی و صنایع معدن
- انتقال فاضلاب
- قطعات صنعتی
تمامی موارد ذکر شده، تنها بخشی از کاربردهای لوله درزدار به شمار می‌آیند.
انواع لولههای درزدار براساس نوع جوش
به طور کلی دو روش برای جوش دادن لولههای درز دار وجود دارد: جوشکاری با فلز پرکننده و جوشکاری بدون فلز پرکننده. در جوشکاری SAW یا زیرپوستی از فلز پرکننده و در جوشکاری‌های EFW/HFW/ERW از فلز پرکننده استفاده نمی‌شود. در ادامه به بررسی این روش‌ها خواهیم پرداخت.
جوشکاری قوسی زیر پودری(SAW)
در این نوع روش از الکترود استفاده می‌شود و برای محافظت از برخورد هوا با الکترود در حین جوشکاری، از پودری مخصوص استفاده می‌کنند که به آن جوش زیرپودری گفته می‌شود.
جوشکاری مقاومتی الکتریکی(ERW)
در این نوع روش، جوش دادن درز لوله به وسیله جوشکاری مقاومت الکتریکی انجام می‌شود.
جوشکاری ذوبی الکتریکی (EFW)
لولههای EFW به روش جوشکاری ذوبی الکتریکی تولید می‌شوند.
جوشکاری فرکانس بالا(HFW)
جوش این نوع لوله با استفاده از فناوری پیشرفته و جوشکاری با فرکانس بالا انجام می‌شود. در این روش با استفاده از عملیات حرارتی، جوش هم از داخل و هم از خارج انجام می‌گیرد و از کیفیت بالاتری برخوردار می‌باشد.
انواع لولههای درزدار براساس نوع مصرف
لولههای درزدار دارای انواع مختلفی بوده و بر اساس ویژگی‌های خود در مصارف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه با برخی از رایج ترین انواع لولههای درزدار آشنا می‌شویم.
لوله داربستی
لولههای داربستی دارای انواع مختلفی بوده و براساس نیاز مشتری قطر و ضخامت آن قابل تعیین می‌باشد. از این نوع لوله در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود و به وسیله آن دسترسی به بیشتر نقاط ساختمان امکان‌پذیر می‌باشد. لولههای درزدار داربستی برای انتقال آب و گاز مناسب نمی‌باشند.
لوله جدار‌چاه
لولههای جدار‌چاه در دو دسته کلی لولههای جدار‌چاه ساده و لولههای جدار‌چاه شیاردار قرار می‌گیرند. این لولهها دارای عمر نسبتا طولانی‌ای بوده و به عنوان مانعی بین دیواره و آب و یا سایر سیالات استفاده می‌شوند تا آلودگی و ناخالصی کمتری وارد آن‌ها شود و همچنین مانع ریزش دیواره چاه می‌شود.
لوله اسپیرال
لوله اسپیرال از لولههای جدید ساخته شده درزدار بوده که با توجه به ویژگی‌های خاص خود دارای برتری‌هایی نسبت به لولههای درز مستقیم می‌باشد. نحوه‌ی تولید این محصول بدین صورت بوده که ورق در ضخامت و ابعاد مشخص، دور میله‌ای رول می‌شود و سپس دو لبه آن به یکدیگر جوش داده می‌شوند. علاوه بر تکنیک ساخت، لولههای اسپیرال در نوع جوشکاری نیز با لولههای درز مستقیم تفاوت دارند و برای تولید آن‌ها از جوشکاری زیر پودری استفاده می‌شود.
لوله درز مستقیم صنعتی
از پرمصرف‌ترین لولههای درزدار مورد استفاده در بازار می‌باشد که به دلیل سادگی ساخت نسبت به سایر لولهها ترجیح داده می‌شود. برای ساخت این نوع لوله، ابتدا با استفاده از غلطک، ورق‌ها به ابعاد و ضخامت مورد نیاز و استاندارد بین‌المللی تبدیل می‌شوند، سپس به وسیله غلطک‌های فرم دهنده رفته رفته به صورت دایره‌ای شکل در می‌آیند و در آخر، به وسیله تکنیک جوشکاری، دو لبه آن به یکدیگر جوش داده می‌شوند. جوشکاری مقاومتی معمولا جوشکاری مورد استفاده در این تکنیک می‌باشد.
لوله درز مستقیم آب
با توجه به فرایند ساده ساخت این نوع لوله، معمولا در تناژ بالا تولید می‌شود و از آن به منظور انتقال آب و همچنین در موتورخانه‌‌ها و سیستم‌های گرمایش استفاده می‌شود.
لوله درز مستقیم گاز
برای ساخت این نوع لوله نیز مانند تمامی لولههای درز مستقیم از تکنیک نورد گرم و جوشکاری استفاده می‌شود و کاربرد آن بیشتر در مصارف خانگی مانند لولهها انتقال گاز می‌باشد.
لوله درزدار گالوانیزه
از مهم‌ترین لولههای موجود در بازار بوده و در برابر خوردگی بسیار مقاوم می‌باشد. جهت ساخت این لوله ابتدا بر حسب نیاز مشتری ورق گالوانیزه در ابعاد و ضخامت مورد نیاز در می‌آید و سپس ورق به وسیله مجموعه‌ای از غلطک‌ها به صورت لوله شکل می‌گیرد و در نهایت دو لبه انتهایی آن به هم جوش داده می‌شود.
استاندارد لوله درزدار
در این قسمت انواع استاندارد‌های لولههای درزدار و بدون درز را به همراه موارد استفاده از آن‌ها بررسی خواهیم کرد:
ردیف | عنوان اختصاری استاندارد | مشخصات استاندارد |
| 1 | SPEC 5L | این استاندارد برای بیان نوع ماده و ابعاد لوله‌ی استیل بدون درز استفاده می‌شود. |
2 | ASTM A 106ASME SA 106 | این استاندارد برای بازرسی به دمای بالا برای لوله‌ی کربن استیل بدون درز بکار می‌رود. |
| 3 | ASTM A 335ASME SA 335 | از این استاندارد برای سرویس دمای بالا در لولههای استیل با آلیاژ آهنی به صورت بدون درز استفاده می‌شود. |
| 4 | ASTM A 520 | این استاندارد مربوط به ملزومات و اتصالات مربوط به لولهها است. |
| 5 | ASME B 36.10 | برای بررسی قطر، ضخامت و وزن لولهها استفاده می‌شود و مربوط به لوله‌هایی با قطر 1.8 تا 24 اینچ است. |
| 6 | BS 3059 | مربوط به تنش کششی لولهها در دمای بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. |
| 7 | DIN 1626 | مربوط به کاربردهای خاص در لولههای کرین استیل. |
| 8 | DIN 2394 | برای تنظیم و بررسی قطر خارجی، ضخامت، وزن و تحمل لوله بکار می‌رود. |
| 9 | DIN 2394 DEEL 2 | برای بررسی قطر خارجی، ضخامت، وزن و تحمل لوله بکار می‌رود. |
| 10 | DIN 2440 | برای انتقال مایعات و گاز‌ها با فشار حداکثری 25 استفاده می‌شود. |
| 11 | DIN 2441 | مربوط به تیوب است. |
| 12 | DIN 2448 | اطلاعاتی مربوط به قطرهای بیرونی و ضخامت لولههای درزدار. |
| 13 | DIN 2470-1 | از این استاندارد برای لولههای گازی درزدار و بدون درز استفاده می‌کنن. |
| 14 | DIN 17121 | اطلاعاتی مربوط به نوار کربن استیل. |
| 15 | DIN 30670 | به پوشش پلی اتیلن لوله و تیوب مربوط می‌شود. |
| 16 | EN 10025 | یک استاندارد اروپایی برای کنترل لولههای کربن استیل. |
| 17 | EN 10210-2 | این استاندارد برای مقاطع مربعی، مستطیلی و یا دایره‌ای شکل لوله بکار می‌رود. |
| 18 | ISO 65 LIGHTSERIES 2 | این استاندارد مربوط به مسائل فنی، ابعاد، ضخامت، وزن و تحمل بار لولهها است. |
| 19 | AWWA-C200 | این استاندارد برای انتقال آب با قطر 6 اینچ یا بیشتر از 6 اینچ است. |
| 20 | ASTM A252 | این استاندارد برای مصارف پایل لولههای درزدار یا بدون درز است. |
| 21 | EN 10208 | این استاندارد به لولههای منتقل کننده مایعات احتراق پذیر مربوط می‌باشد. |
| 22 | ISO 313183 | این استاندارد برای لولههای فولادی بکار رفته در صنایع نفت و گاز است. |
| 23 | API 5LPSL2 | یک استاندارد آمریکایی برای انتقال نفت و گاز با لولههای درزدار. |
| 24 | IGS-TP-010 | مربوط به پوشش سه لایه لولهها است. |
جمع بندی
در این مقاله تلاش بر این شد تا شما را با لوله درزدار بیشتر آشنا کرده و مطالب مفیدی را درباره این نوع لوله مطرح کنیم. شما می‌توانید برای سفارش و خرید محصولات فولادی به وبسایت فولادینو مراجعه کرده و همچنین برای مشاهده سایر مقالات بر روی لینک کلیک کنید. امیدواریم مطالب ارائه شده مورد پسند شما قرار گرفته باشد.