یکی از پراستفاده‌ترین محصولات در صنعت ساختما‌ن‌سازی و سایر صنایع مانند صنایع‌دستی، نجاری، هنر و غیره، مفتول یا سیم مفتول است. مفتول‌ها با توجه به کاربرد، در انواع و سایز‌های مختلفی تولید می‌شوند. در ادامه این مطلب از فولادینو به بررسی انواع مفتول، روش تولید و همچنین کاربرد آن‌ها خواهیم پرداخت و توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
فهرست این مطلب
مفتول چیست؟
مفتول یا Wire یک قطعه فلزی نازک و طویل است که معمولا از کشیدن میلگرد تولید می‌شود و با توجه به ضخامت تولید شده و مدنظر در صنایع مختلفی به کار می‌رود. مفتول‌ها را پس از تولید میتوان به روش‌های مختلف پوشش‌دهی کرد که در ادامه با انواع آن آشنا می‌شوید. انعطاف پذیری بالا، استحکام مناسب و کاربردهای متنوع نیز جز ویژگی‌های مفتول یا سیم مفتول به شمار می‌آید.
روش تولید مفتول
اگر بخواهیم به صورت خلاصه روش تولید مفتول را توضیح بدهیم به این صورت است که در ابتدا با استفاده از عملیات سنگ‌زنی یا عملیات‌های مشابه، سطح مقطع میله‌ی تو پر انتخاب شده را کاهش می‌دهیم تا امکان رد شدن از سوراخ مدنظر را پیدا کند. سپس با استفاده از تکنیک کشش، میله به ضخامت سطح مقطع سوراخ تبدیل می‌شود. با تکرار و ادامه دادن این روش با استفاده از سوراخ‌هایی با سطح مقطع کوچکتر، میله استفاده شده به مفتول یا سیم مفتول تبدیل می‌شود. همچنین برای کم کردن اصطکاک بین سوراخ و میله، از روغن استفاده می‌کنیم و معمولا سطح مقطع سوراخ، روغن کاری می‌شود.
انواع مفتول با توجه به نحوه‌ی تولید
مفتول یا سیم مفتول با توجه به نحوه‌ي تولید به دو دسته تقسیم می‌شود، این دو دسته عبارتند از:
- سیم مفتول فابریک
- سیم مفتول غیر فابریک
سیم مفتول فابریک به سیم مفتول‌هایی گفته می‌شود که از نازک کردن و کشش میلگرد تولید می‌شوند. برای تولید این نوع مفتول، ابتدا دهانه میلگرد مورد نظر تراش داده می‌شود تا از ورودی دستگاه کشش سیم عبور کند. سپس دستگاه، میلگرد را از مقطع خود کشیده و به قطر جدید می‌رساند.
دانستن سه نکته زیر در حین فرآیند کشش سیم ضروری است:
- هیچ سیم مفتولی با یکبار کشش از میلگرد تولید نمی‌شود. به بیانی بهتر، مفتول به یکباره از ضخامت میلگرد به ضخامت مورد نیاز خود در نمی‌آید چرا که با انجام این کار، احتمال پارگی سیم در حین کشش به شدت افزایش می‌یابد. با انجام محاسبات ریاضی مشخص شده است در هر پاش از کشش سیم، تنها امکان کاهش قطر تا 63 درصد امکان پذیر است و پس از آن سیم پاره می‌شود.
- گریس و روغن کاری دهانه دستگاه کشش امری بسیار حیاتی است. در صورت عدم استفاده از گریس کاری، در محل تماس میلگرد و دهانه تغییر ضخامت، اصطکاک شدیدی به فلز وارد می‌شود که امکان پارگی سیم و یا تغییر ریزساختار را افزایش می‌دهد. اما سیم مفتول‌های غیر‌فابریک از تسمه‌های فلزی تهیه و تولید می‌شوند.
- توجه به عملیات آنیل کردن و از بین بردن تنش‌های باقیمانده در سیم، جهت جلوگیری از پارگی در مراحل کشش بعدی و یا پیش از استفاده از مفتول، بسیار کلیدی و ارزشمند است.
انواع مفتول با توجه به جنس و کاربرد
مفتول‌ها را علاوه بر روش تولید با استفاده از جنس و کاربردشان نیز دسته‌بندی میکنند. این دسته‌بندی شامل موارد زیر می‌شود:
- مفتول سیاه
- مفتول گالوانیزه یا سفید
- مفتول پی وی سی
- مفتول استنلس استیل
در ادامه به بررسی این دسته‌بندی‌ها پرداخته و توضیحات مختصری درباره هرکدام خواهیم داد.
مفتول آرماتوربندی (مفتول سیاه)
مفتول سیاه که به آن مفتول آرماتوربندی نیز گفته می‌شود، نوعی از سیم مفتول‌های موجود در بازار است که بسیار نرم و منعطف بوده و دارای قابلیت مناسبی برای خم شدن است. با توجه به اینکه هیچ‌گونه پوششی روی مفتول سیاه وجود ندارد، این مفتول مقاومت پایینی در برابر خوردگی از خود نشان می‌دهد و در صورت بودن در فضای باز، با هوا واکنش نشان داده و دچار زنگ‌زدگی می‌شود، این زنگ‌زدگی نیز به صورت لکه‌های قرمز بر روی سیم مفتول سیاه ظاهر می‌شوند.
مفتول گالوانیزه
مفتول گالوانیزه یا مفتول سفید، یکی از محصولات مهم در صنایع مفتولی به شمار می‌آید و ماده اولیه بسیاری از محصولات در این صنعت است. سیم مفتول گالوانیزه، از گالوانیزه کردن مفتول سیاه به دست می‌آید و برای استفاده در محیط‌هایی با رطوبت بالا بسیار مناسب است. این نوع مفتول در هنگام تولید، به دو دسته مفتول گالوانیزه گرم و مفتول گالوانیزه سرد تقسیم می‌شود.
مفتول پی وی سی
این مفتول همان مفتول سیاه بوده که با استفاده از مواد پی وی سی و دستگاه روکش مفتول، پوشش داده شده است. از ویژگی‌های مفتول پی وی سی، میتوان به انعطاف و شکل پذیری بالا و همچنین مقاومت زیاد در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی اشاره کرد.
مفتول استنلس استیل
یکی دیگر از مفتول های موجود در بازار، مفتول استنلس استیل است که به نسبت مفتول‌های سیاه و گالوانیزه گران‌تر است. مقاومت به خوردگی بالا، مشخصه بارز این نوع از مفتول‌ها به حساب می‌آید. به کارگیری عناصر آلیاژی نظیر نیکل، کروم و مولیبدن، علاوه بر ایجاد خاصیت ضد زنگ، استحکام قطعه را نیز افزایش می‌دهد. بدیهی است که احتمال پارگی در حین فرآیند کشش سیم، در مفتول استنلس استیل کمتر است.
کاربرد مفتول
با توجه به متنوع بودن و گسترده بودن انواع مفتول‌ها و همچنین کاربردهای بسیار زیاد این محصول در موارد مختلف، نمی‌توان به جمع بندی مناسبی از کاربردهای مفتول رسید. در قسمت زیر تلاش شده است تا شما را با یکسری از متدوال‌ترین کاربردهای مفتول آشنا کنیم:
- تولید مدل‌های مختلف توری، مانند توری حصاری، توری مرغی، توری پرسی و غیره
- تولید سیم‌خاردار
- برای بستن آرماتور و آرماتوربندی
- استفاده در هنگام رابیتس‌بندی
- تولید فنر
- تولید سیم‌جوش
این موارد ذکر شده، تنها بخش کوچکی از کاربردهای مفتول در صنعت را شامل می‌شود. به غیر از این موارد، مفتول در زندگی روزمره انسان‌ها و برای ایجاد اتصالات موقت در مکان‌ها و شرایط مختلف دیگری نیز می‌توانند به کار گرفته شوند.
در این مقاله تلاش بر این شد تا شما را با مفتول، این محصول کاربردی بیشتر آشنا کنیم و اطلاعات مختلفی را درباره آن در اختیار شما قرار دهیم. شما می‌توانید قیمت مفتول سیاه را در انواع و ضخامت‌های مختلف در وبسایت فولادینو مشاهده کنید و برای خرید این محصول نیز تنها کافیست تا از طریق مسیرهای ارتباطی مشخص‌شده در سایت اقدام کنید.
منبع: Globalsteelwire